„Moja droga”/„nasza droga” do dziedzictwa zapisanego lokalnie (czyli dlaczego i jak doszło do powstania i wydania publikacji)

Niniejsza publikacja powstała dzięki pracy młodych językoznawców działających w Sekcji Dialektologii i Socjolingwistyki KNJS UJ pod opieką dra hab. Macieja Raka, prof. UJ. Działania zostały podjęte na prośbę mieszkańców, co pokazuje, jak ważne jest dla nich dziedzictwo gwarowe regionu. Publikacja jest owocem projektów “Wiśniowsko godka” oraz “Wiśniowsko godka. Językowe dziedzictwo Wiśniowej” dofinansowanych przez Narodowe Centrum Kultury w programie “Ojczysty – dodaj do ulubionych”. W trakcie trwania projektów członkowie Sekcji przez ponad dwa lata prowadzili na terenie gminy Wiśniowa badania dialektologiczne oraz etnograficzne w celu opisania gwary i zwyczajów, następnie zajęli się redakcją zebranego materiału, co zaowocowało powstaniem słownika gwarowego. Książka oprócz haseł słownikowych zawiera szczegółowy opis gwary wiśniowskiej z uwzględnieniem poszczególnych wsi oraz zróżnicowaniem wymowy ze względu na wiek mieszkańców, transkrypcje wybranych materiałów gwarowych oraz artykuły tematyczne dotyczące zwyczajów świątecznych, wierzeń i ziołolecznictwa oraz obrzędów rodzinnych. Publikacja powstała dla mieszkańców i z myślą o przyszłych pokoleniach wiśniowian. Wierzymy, że dzięki niej dziedzictwo językowe opisanego regionu nie zostanie zapomniane.

Piykne Bóg zapłoć, zeście nos serdecnie przyjoli przy nasyk ^łodwiedzinak na ^łobozak dialektologicnyk. Za to zeście ^łopowiadali nom stare historyje, wspominali wsyćko i przekozali nom duzo materyjałów, coby my mogli zbadać kulturo polski wsi i ^łodmiany jozyka polskiygo

W jaki sposób publikacja wpisuje się w założenia Targów.

Publikacja „Słownictwo i kultura ludowa gminy Wiśniowa” jest zapisem językowego (gwarowego) dziedzictwa mieszkańców gminy Wiśniowa w powiecie myślenickim. Książka powstała na wyraźną prośbę mieszkańców, którzy dostrzegli, że gwara ich regionu powoli zanika, a dawne nazwy znane im z dzieciństwa odchodzą w zapomnienie. Prócz części słownikowej w publikacji znajdują się: opis gwary wiśniowskiej, półfonetyczne transkrypcje wypowiedzi mieszkańców oraz artykuły tematyczne dotyczące zwyczajów panujących w gminie Wiśniowa. Słownik jest więc owocem pracy językoznawców i młodych dialektologów oraz mieszkańców, którzy zechcieli podzielić się swoja kompetencją gwarową.

O publikacji

Książka „Słownictwo i kultura ludowa gminy Wiśniowa” składa się z trzech części: pierwsza to słownik, druga to opisy wybranych zwyczajów i obrzędów ludowych (czyli hasła tematyczne) w dalszym ciągu praktykowanych w gminie Wiśniowa, a trzecia to transkrypcje tekstów gwarowych. Podstawowym celem tego opracowania było zebranie i utrwalenie zasobu słów gwarowych z obszaru zaniedbanego i niedocenionego pod względem dialektologicznym. Niniejsze opracowanie ma więc charakter słownika regionalnego, znalazły się tu głównie te wyrazy, które różnią się od ogólnopolskich pod względem formalnym i/lub znaczeniowym. Książka jest zapisem zebranego słownictwa oraz zwyczajów z terenów gminy Wiśniowa.

Fragmenty Słownika (czytania)

Elektroniczna wersja Słownika

http://wisniowskogodka.gokis-wisniowa.pl/

wersja wraz z transkrypcjami, opisem gwary oraz plikami audio do odsłuchu

Koordynatorzy projektu

dr hab. Maciej Rak − koordynator merytoryczny projektu

Agnieszka Dudek, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Wiśniowej koordynator projektu

Olga Radziszewska, przewodnicząca Sekcji Dialektologii i Socjolingwistyki KNJS UJ − koordynacja pracy nad słownikiem dialektologicznym oraz organizacja warsztatów i wykładów w szkołach

Grażyna Murzyn − organizowanie wywiadów dialektologicznych

Film podsumowujący projekt “Wiśniowsko Godka” 2017