Anna Kapusta

Wydawca, miejsce i rok wydania: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego
Seria wydawnicza: “Pocztówki terenowe. Olśnienia” – autorska rubryka Anny Kapusty w “Piśmie Folkowym”
Recenzenci wydawniczy: dr Agata Kusto
Projekt graficzny: Klaudia Niemkiewicz
Fotografie do serii mikroreportaży: Klaudia Niemkiewicz
Dostępność publikacji: wersje drukowane dostępne w redakcji Pisma Folkowego https://pismofolkowe.pl/kontakt oraz w Empiku: https://www.empik.com/pismo-folkowe,p1235662276,prasa-p, link do otwartego dostępu serii artykułów: https://pismofolkowe.pl/osoby/anna-kapusta

„Moja droga”/„nasza droga” do dziedzictwa zapisanego lokalnie (czyli dlaczego i jak doszło do powstania i wydania publikacji)

Materiał antropologiczny stanowiący bazę faktograficzną (opowieściową) dla moich mikroreportaży sięga 2011 roku i pierwszego wyjazdu terenowego do Gardzienic (Lubelszczyzna) oraz opowieści znanych mi niekiedy od wczesnego dzieciństwa z mojej rodzinnej wsi Wołowice i gminy Czernichów. Zależało mi, aby stworzyć formę dziennikarską złożoną z krótkiego reportażu antropologicznego i towarzyszącą tekstowi fotografię artystyczną z dziedziny antropologii wizualnej. Zaprosiłam więc
do współpracy etnografkę i fotografkę, Klaudię Niemkiewicz, która do każdego reportażu dodała swój utwór wizualny (zdjęcie). W ten sposób powstał awers (tekst mikroreportażu) i rewers (zdjęcie) do każdej “Pocztówki”. Formy te publikowane były następnie na łamach “Pisma Folkowego” tworząc cykl rekonstruujący lokalne światopoglądy żywego folkloru Małopolski i Lubelszczyzny.

Dlaczego moja autorska rubryka „Pocztówki terenowe. Olśnienia”, która ukazywała się na łamach „Pisma Folkowego” w latach 2017-2019 łączyła materiał terenowy z Małopolski i Lubelszczyzny, czyli także historycznej (bo w latach 1474-1795 – północno-wschodniej) Małopolski? Chodziło nie tylko o pokrewieństwo lokalnych wyobraźni moich Opowiadaczek i Opowiadaczy, ale także i moją własną, osobistą biografię antropologiczną. Pochodzę z Wołowic, wsi w Małopolsce i stąd wywodzi się moja rodzinna wrażliwość na detale etnograficzne, a moje wieloletnie badania terenowe na terenie współczesnej Lubelszczyzny to wieś Gardzienice. Stąd właśnie ten opowieściowy splot mikroreportaży antropologicznych.

W jaki sposób publikacja wpisuje się w założenia Targów.

Seria mikroreportaży tworząca moją autorską rubrykę, prowadzoną w latach 2017-2019 pod tytułem “Pocztówki terenowe. Olśnienia” prezentuje żywy folklor Małopolski i Lubelszczyzny obecny w opowieściach pozyskanych w terenie na marginesie moich badań antropologicznych. Jest to unikalny: zarazem dziennikarski i etnograficzny materiał dokumentujący ginące wraz z śmiercią Opowiadaczek i Opowiadaczy dziedzictwo kulturowe (wierzenia, sztuka, relacje rodzinne, wtc.). Materiał ten oddawany był mi w depozycie zaufania i przyjaźni, z poczuciem dumy lokalnej i przekonania o misyjności aktu opowiadania przez moich Opowiadaczy najczęściej po raz pierwszy, a w kilku przypadkach po raz ostatni odsłaniających swe mikrohistorie, czasem traumatyczne, a czasem emancypacyjne w swym literackim wydźwięku. Pomysł na tę rubrykę to droga w stronę wysokojakościowego, etycznego dziennikarstwa antropologicznego, które w Polsce nie jest obecne na rynku wydawniczym głównego nurtu (ani w przypadku dziennikarstwa, ani w przypadku akademickiej antropologii społecznej).

O publikacji

Każda “Pocztówka” to mikroreportaż obrazujący zagadnienia lokalnego, żywego folkloru, takie jak m. in. miejsce artysty w społeczności wiejskiej, lokalne demonologie, obrzędowość rodzinna, obraz opowieściowy rękodzieła w społeczności wiejskiej, a nawet hermeneutyki martwego ciała dziecięcego, dzieciobójstwa wiejskiego. Ostatnie “Pocztówki” sygnalizowały również strategie współczesnego konstruowania wiejskiego, lokalnego rozumienia etnografii, tradycji i znaczenia przekazu o nich.